مقایسه تطبیقی بازتاب انقلاب اسلامی در سودان و نیجریه

انقلاب اسلامی به سبب ماهیت دینی و معنوی خود و با طرح شعارهایی از قبیل ظلم ستیزی و عدالت طلبی، توانست درحوزه های وسیعی از مناطق آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین نفوذ نماید و جایگاه رفیعی را در میان ملت ها و تفکرات آنها بدست آورد. با گسترش ابعاد این انقلاب، پژوهش های فراوانی در زمینه های مختلف آن صورت گرفت. در این میان موضوع تأثیرات و بازتاب انقلاب اسلامی و مطالعات مقایسه ای آن، کمتر مورد کنکاش و واکاوی نظریه پردازان انقلاب اسلامی قرار گرفته است. این پژوهش با رویکردی جدید سعی دارد تأثیرات انقلاب اسلامی را در دو کشور مهم از دو منطقه مختلف شمال و غرب آفریقا، با این سوال اصلی که چه تمایزی میان تأثیرات انقلاب اسلامی بر کشورهای سودان ونیجریه وجود دارد، مورد بررسی و مقایسه تطبیقی قرار دهد.این تحقیق براین فرضیه مبتنی است که انقلاب اسلامی، حوزه های سیاسی و نهادهای نظام سیاسی کشور سودان را بیشتر تحت تاثیر خود قرارداده است،در حالیکه در کشور نیجریه این تاثیر گذاری، بیشتر، فرهنگی ، دینی ودرقلمرو کارویژه های نظام سیاسی بوده است. در این مطالعه مشخص گردید که نظام سیاسی سودان وکارویژه های آن به جهت تقویت جریان اسلام گرایی در لایه های مختلف جامعه مسلمانان اعم از توده های مختلف مردم مسلمان ،اقشار تحصیل کرده و دانشگاهی، روشنفکران و نخبگان و حتی نظامیان، از ارزشهای سیاسی و اجتماعی انقلاب اسلامی مانند؛ احیای هویت اسلامی، استکبارستیزی، عدالت طلبی و ظلم ستیزی، تاثیر پذیری ملموس تر و گسترده تری داشته است واین درحالی است که این کشوردر برابر تاثیرات ارزشهای مذهبی و عناصر شیعی ـ فقهی انقلاب اسلامی حساسیت نشان داده است . همچنین بیان شد که حکومت نیجریه ، با وجود تاثیرات زیادی که از جانب اسلام گرایان متاثر از انقلاب اسلامی پذیرفت، اما هیچگاه ساختار سکولار آن دستخوش تغییر اساسی نگردید. این در حالی است که تاثیر گذاری ارزشهای مذهبی و عناصر شیعی انقلاب اسلامی بر جامعه مسلمانان نیجریه، گسترده تر و عمیق تر از جامعه مسلمانان سودان بوده است. واژه های کلیدی: انقلاب، انقلاب اسلامی، تأثیر انقلاب اسلامی، اسلام سیاسی، نظام سیاسی، سودان، نیجریه.